پاي ديابتي
پاي ديابتي از دو راه ايجاد مي‌شود:
1– نقش صدمه به اعصاب (نوروپاتي) در پاي ديابتي
به طور عادي، اگر پاي ما صدمه ببيند يا عفونتي به وجود بيايد، درد براي ما هشداري است تا براي شرايط خطر آماده باشيم و سريعتر به پزشک مراجعه کنيم. در ديابت اعصاب پا تحت تاثير قرار مي‌گيرد و درد کمتري در پاها احساس مي‌شود. يعني افراد ديابتي ممکن است درد ناشي از يک بريدگي کوچک يا تاول را، احساس نکنند.
احساس کرختي يا سوزن سوزن شدن مي‌تواند نشان عدم خون‌رساني کافي عضو باشد.
2– نقش سختي ديواره عروق (واسکولوپاتي) در پاي ديابتي
– در ديابت، عروق پا نيز تحت تاثير قرار مي‌گيرند و سخت و تنگ مي‌شوند. بنابراين حجم خون کمتري را به سمت پاها هدايت مي‌کنند.
– از نشانه‌هاي اختلال در خون‌رساني پا، سرد شدن، رنگ پريدگي و کبود شدن پاها خصوصا انگشتان است.
– بريدگي‌ها اگر درمان نشوند، عفونت کرده و مي‌تواند باعث سياه شدن (گانگرن) پا شود. سياه شدن پا ضايعه‌اي است که در صورت عدم درمان منجر به قطع کردن پا مي‌شود، تا آسيب به بخش‌هاي بالاتر و سالم‌تر منتقل نشود.
در بيماران ديابتي که اعصاب و عروق با هم درگيرند، حتي زخم‌هاي کوچک هم بايد مهم تلقي شوند، چون ممکن است سريعا عفونت گسترش پيدا کرده و تمام طول پا و حتي کل بدن را درگير کند.
– قرمزي، تعريق و داغ شدن پا از نشانه‌هاي عفونت هستند. وقتي خون کمتري به پا برسد، پا به اندازه کافي اکسيژن و غذا دريافت نمي‌کند و نمي‌تواند در مقابل عفونت‌ها جنگيده و خوب ترميم شود.
– مهم‌ترين روش براي پيشگيري از آسيب پاها، حفظ سطح قند خون در محدوده طبيعي، تغذيه صحيح، ورزش و رعايت بهداشت فردي است.
اگر شما يک بيمار ديابتي هستيد، حتما روزانه پاهايتان را معاينه کنيد تا مشکلات کوچک را بيابيد و اجازه ندهيد به آسيب‌هاي جدي تبديل شود. با روش‌هاي ساده شست‌وشو و درمان‌هاي موضعي، مي‌توانيد آنها را رفع کنيد.
وقتي ديابت داريد پاي شما چه مي شود؟
اين عمل عمدتا عملکرد حسي را تغيير مي دهد ، باعث احساسات غير طبيعي و بي حسي تدريجي مي شود که ايجاد زخم (پاي ديابتي) را تسهيل مي کند. پاي ديابتي يکي از عوارض شايع ، پرهزينه و شديد ديابت است.
چند بار ديابت باعث ايجاد زخم پا در بيماران ديابتي مي شود؟
تحقيقات تخمين مي زند که بروز زخم هاي پا در طول زندگي در جامعه ديابتي حدود 15? است و ممکن است به 25? نيز برسد. در ديابت ، اختلال عملکرد عصب محيطي را مي توان با بيماري شريان محيطي (PAD) ترکيب کرد که باعث گردش خون ضعيف در اندام ها (آنژيوپاتي ديابتي) مي شود.
پاهاي ديابتي چگونه تحت تأثير اختلال عملکرد عصب محيطي قرار مي گيرند؟
به دليل اختلال عملکرد پيشرفته عصب محيطي همراه با ديابت (نوروپاتي ديابتي) ، پاهاي بيماران توانايي کمتري در احساس درد دارند. اين بدان معني است که آسيب هاي جزئي ممکن است براي مدتي کشف نشده باقي بمانند و از اين رو ممکن است به يک زخم پاي ديابتي با ضخامت کامل تبديل شوند.
جلوگيري
پيشگيري از پاي ديابتي ممکن است شامل بهينه سازي کنترل متابوليسم از طريق تنظيم سطح گلوکز خون باشد. شناسايي و غربالگري افراد در معرض خطر ابتلا به زخم پاي ديابتي ، به ويژه افرادي که داراي نوروپاتي بدون درد پيشرفته هستند. و آموزش بيمار به منظور ارتقا خودآزمايي پا و دانش مراقبت از پا. به بيماران به طور روزمره آموزش داده مي شود که پاهاي خود را از نظر هيپرکراتوز ، عفونت قارچي ، ضايعات پوستي و تغيير شکل پا بازرسي کنند. کنترل کفش نيز مهم است زيرا ضربه مکرر ناشي از کفش تنگ مي تواند يک عامل محرک باشد ، به ويژه در مواردي که نوروپاتي محيطي وجود دارد. شواهد محدود هستند که دوره هاي آموزش کم کيفيت بيمار تأثير پيشگيرانه طولاني مدت دارند. يک کار اخير با هدف بررسي کامل بودن آنها از نظر پيشرفت در عمل باليني ، پيشرفت در فن آوري و تغيير در ساختار فرهنگي اجتماعي ، به طور انتقادي رهنمودهاي غربالگري پا را ارزيابي کرده است. اين کار به وضوح نشان داد که محدوديت هاي دستورالعمل هاي موجود و کمبود شواهدي که دستورالعمل ها بر اساس آنها ساخته شده اند ، مسئول شکاف هاي فعلي بين دستورالعمل ها ، عملکرد باليني استاندارد و ايجاد عوارض هستند. براي توسعه توصيه هاي استاندارد و اقدامات باليني روزمره ، توجه بيشتر به هر دو محدوديت دستورالعمل ها و شواهد اساسي ضروري خواهد بود.
درمان
درمان زخم پاي ديابتي مي تواند چالش برانگيز و طولاني باشد. ممکن است شامل وسايل ارتوپدي ، جراحي و داروهاي ضد ميکروبي و پانسمان موضعي باشد.
بيشتر عفونت هاي پاي ديابتي (DFI) نياز به درمان با آنتي بيوتيک هاي سيستميک دارند. انتخاب روش درمان آنتي بيوتيکي اوليه به عوامل مختلفي از جمله شدت عفونت ، اينکه آيا بيمار درمان آنتي بيوتيکي ديگري براي آن دريافت کرده است يا خير و اينکه آيا عفونت توسط ميکرو ارگانيسم ايجاد شده است که به مقاومت در برابر معمول مشهور است بستگي دارد آنتي بيوتيک (به عنوان مثال MRSA). هدف از آنتي بيوتيک درماني جلوگيري از عفونت و اطمينان از شيوع آن نيست.
مشخص نيست که آيا آنتي بيوتيک خاصي براي بهبود عفونت يا جلوگيري از قطع عضو بهتر از هر آنتي بيوتيک ديگري است. يک آزمايش نشان داد که ارتاپنم با وانکومايسين يا بدون آن براي حل DFI ها موثرتر از تيگسيکلين است. همچنين به طور کلي مشخص نيست که آيا آنتي بيوتيک هاي مختلف با عوارض جانبي بيشتر يا کمتر همراه هستند.
با اين حال توصيه مي شود آنتي بيوتيک هاي مورد استفاده براي درمان زخم پاي ديابتي پس از کشت بافت عميق زخم استفاده شود. کشت بافت و نه کشت سواب چرک بايد انجام شود. براي جلوگيري از ظهور مقاومت دارويي ، بايد از آنتي بيوتيک ها در دوزهاي مناسب استفاده شود. مشخص نيست که آيا آنتي بيوتيک هاي محلي نتايج را پس از جراحي بهبود مي بخشند يا خير.
نکات قابل توجه در انتخاب کفش و جوراب:
– همواره کفش مناسب که اندازه پايتان است، بپوشيد و هميشه بعدازظهرها براي خريد کفش اقدام کنيد.
– پنجه کفش بايد طوري باشد که انگشتان پا به راحتي حرکت کنند.
– هرگز کفشي که قسمت پنجه و پاشنه آن باز است، نپوشيد.
– جوراب تميز نخي به پا کنيد و هر روز آنها را عوض نماييد.
– از پوشيدن جوراب‌هاي سفت و کشي اجتناب کنيد.
– هرگز با پاي برهنه راه نرويد.
– قبل از به پا کردن کفش، داخل آن را نگاه کنيد. سنگريزه‌ها، بند پاره کفش و ناخن‌هاي بلند مي‌توانند تبديل به نقاط فشاري شده و منجر به التهاب و عفونت شوند.
– تب و لرز نشانه عفونت است در صورت مشاهده، سريعا با پزشک يا پرستار خود در ميان بگذاريد. عفونت‌هاي کوچک با رعايت بهداشت روزانه و مراقبت‌هاي ساده و آنتي‌بيوتيک‌هاي تجويز شده توسط پزشک قابل درمان هستند. ولي اگر درمان به هر دليلي به تاخير بيفتد، عفونت وسعت يافته و حتي مي‌تواند تا استخوان‌هاي پا نيز برسد و احتياج به جراحي پيدا کند.
– رعايت بهداشت پاها شامل مراقبت روزانه، پوشش مناسب و جلوگيري از زخم شدن و صدمه پا و ويزيت منظم توسط پزشک است.